شناخت خداوند، بالاترین و عمیق­ترین معرفت در جهان هستی به شمار می­آید. شاید بتوان گفت ریشه­ی تمام معضلات و ناهنجاری های بشر در طول تاریخ، به عدم شناخت از مبداء هستی و آفریدگار آن برمی­گردد. امام علی (ع) می فرمایند: « معرفة الله سبحانه اعلی المعارف؛ شناخت خداوند، بالاترین معرفت است»(1).

وقتی دانستیم که خالق ما کیست و چه صفاتی دارد قطعاً در حرکات و سکنات خود دقت بیشتری خواهیم کرد. «مهلک بودن» از صفات بارز خداوند است. در جای جای قرآن اشاره دارد که خداوند گنهکاران، ستمکاران، مسرفین و دروغگویان را به هلاکت می رساند و در حدیثی از امام علی (ع) رسیده است که: «خداوند هرچیز را هلاک می­کند». لذا وقتی ما به این صفت خداوند شناخت پیدا کردیم و در کنارش دانستیم که خداوند بر تمام اعمال و کردار ما حاضر و ناظر است. روزی خواهید رسید که باید برای هر فعل و ترک فعل، پاسخی مناسب داشت. به طور ناخواسته ترس او را فرا خواهد گرفت. در اینجاست که انسان به عالَمی دست می­یابد که مقداری با آنجه که دیده و شنیده متفاوت است. لذا با دیدن این عظمت و بزرگی و قدرت و بی­همتایی ترس وجود آن را خواهد گرفت.

هر که دل آرام دید از دلش آرام رفت             چشم ندارد خلاص هر که در این  دام رفت

یاد تو می­رفت و ما عاشق و بی­دل شدیم      پرده برانداختی کار به اتمام رفت

(سعدی)

رفتن آرامش، و حلول ترس، در اینجا به معنای وادادن، کنار آمدن و شکست نیست. بلکه به معنای پی بردن به عظمت خداوند و خشوع و خشیت یافتن در مقابل او و درک ضعف خود است. این ترس نه تنها موجب عقب­گرد انسان نمی­شود، بلکه عاملی است برای دقت بیشتر در زندگی. اندیشیدن در این­که انسان کیست؟ از کجا آمده؟ به کجا خواهد رفت؟ هدف از خلقت او چیست؟ و وظیفه او در این جهان گذرا چیست؟ همه و همه موجب ترس و دست به عصا حرکت کردن انسان می­گردد. لذا هنگامی که ترس به معنای مثبت، شما را فراگرفت و به عظمت خداوند پی بردید و دانستید که از کجا آمده­اید به کجا خواهید رفت و هدف از خلفتتان چیست؟ دیگر به زندگی روزمرهِ دنیوی دل نمی­بندید، آن را آمال و آرزوی خود قرارر نمی­دهید و جهان هستی را در مقابل آنچه خداوند دارد و آفریده است، هیچ و ناچیز می پندارید و نتیجه همان می­شود که در حدیث آمده: بریدن از دنیا و وصل شدن به اقیانوس بیکران ازلی و ابدی پروردگار.

1) دانش نامه عقاید اسلامی / آیت الله ری شهری/ ج 4/ ص 16

نوشته شده توسط علی اکبر ابراهیمی در پنج شنبه 87/6/7 و ساعت 7:48 عصر | نظرات دیگران()